22/12/2024  Жексенбі
$523.86 ₽5.11 €544.34

Елімізде ашық саясаттың жаңа кезеңі басталайын деп отыр. Енді барлық саяси күштер сайлаушылардың нақты сұранысына басымдық береді. Сонымен бірге референдум мемлекеттің жаңа мақсаттарын жүзеге асыру болып саналады. Халық еліміздің сайлау жүйесіне сенуі керек. Бұл – билік легитимдігінің негізі. Сайлау саяси өміріміздегі қалыпты жағдайда айналуға тиіс. Біз бірте-бірте осыған келе жатырмыз.

Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ. Еліміздің конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі республикалық референдумды өткізуге дайындық Брюссельдегі 241 сайлау учаскесінде қызу жүріп жатыр, деп хабарлайды «Хабар 24». 

Осы елде тұратын немесе уақытша жүрген отандастарымыз үшін Бельгиядағы Қазақстан елшілігі ғимаратының есігі айқара ашық. Мұнда 5 маусымда таңғы 7-ден оқу орындарында оқитын студенттеріміз, дипломаттар мен отбасы мүшелері, сондай-ақ қызметтік немесе туристік сапармен барғандар келе алады. Денсаулығына байланысты  келе алмайтындар үшін жылжымалы жәшік әзірленген. Оны учаскелік сайлау комиссиясының мүшелері үйге дейін апарады. 

Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ тілшісі. Қазақстан фермерлері қауымдастығының басқарма төрағасы Жигули Дайрабаев келер 2023 жылды «Ауыл жылы» атауды ұсынды.

Оның айтуынша, бұл атау бұған дейін 2003 жылы ұсынылыған.

Білім және ғылым вице-министрі Айбат Ілиясовтің «Болашақ» халықаралық бағдарламасының стипендиаттарымен онлайн кездесіп, жиынға қатысушылармен бірге Жаңа Қазақстан құрудағы конституциялық реформаның маңыздылығы жөнінде пікір алмасты.

Басқосу барысында вице-министр саяси өмірді әртарап­тан­дыруға бағыт­талған консти­туц­иялық ре­фор­ма­лардың халық­ара­лық тә­жіри­бесі туралы әңгімеледі.

8 тармақтан тұратын бапқа бұған дейін екі рет түсініктеме беріліп, бір рет өзгертулер енгізілген. Ал биылғы реформа негізінде екі тармағына толықтыру енгізілді. Онда Парламент палаталарының ұсынылған заңды қабылдау ережесі анық көрсетілді.

Сонымен қатар бұған дейін Парламент палаталары Қазақстан Республикасы Конституциясына енгізілетін өзгертулер мен толықтыруларды ғана қадағалап келсе, енді Конституциялық заңдарды да кемінде екі оқылым талқылауы керек. Яғни заңның тиімділігі мен өзектілігін барынша талқылайды деген сөз.

Тұтас Конституциямыздың үштен бір бөлігіне өзгеріс енгізіледі, ал оларды қабылдануы – халықтың өз қолында. Алдағы референдумда күн тәртібіндегі негізгі мәселе осы.

Конституциялық кеңестің қарауынан өткен Конституцияға енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар енді халықтың қарауына ұсынылады. Онда халықтың мемлекетті басқару ісіне араласуын кеңейтуге, азаматтардың құқығын қорғауды жақсартуға бағытталған баптар қарастырылған.

Заңның үстемдігі, адам құқығының қорғалуына басымдық беру – ата-бабаларымыздың ерте замандардан-ақ ұстанып келе жатқан басты құндылықтарының бірі. Қазақстан қоғамы қазір сол құндылықтарды қайта жаңғырту, олардың үстемдігін қайта қамтамасыз ету алдында тұр.

Конституциялық реформа бойынша жергілікті жерлердегі биліктің өкілеттіктері арта түседі. 5 маусымда өтетін референдум олар үшін тағдыршешті кезең болмақ.

Облыс әкімдерін тағайындау кезінде мәслихаттар депутаттарының рөлі күшейеді, олардың таңдау құқығы артады. Президент облыс аумағында орналасқан мәслихаттар депутаттарының және республикалық маңызы бар қалалар, елорда мәслихаттары депутаттарының келісімін алу үшін балама негізде әкім лауазымына кемінде екі кандидатураны енгізеді.

Облыстық мәслихаттардың депутаттарының 50 пайызын халық өзі тікелей сайлайтын болады. Алд аудандық, қалалық мәслихаттардың депутаттарының барлығын да халықтың өзі сайлайтын болады, бұл ретте өз сенімін ақтамаған депутатты халық кері қайтарып ала алады. 

Мәслихаттарға жергілікті жерлерде шешімдер қабылдау кезінде көбірек дербестік беріледі, олардың рөлі күше