Референдумда халықтың ел болашағын айқындайтын шешімдерді қабылдауы өзекті
Заңның үстемдігі, адам құқығының қорғалуына басымдық беру – ата-бабаларымыздың ерте замандардан-ақ ұстанып келе жатқан басты құндылықтарының бірі. Қазақстан қоғамы қазір сол құндылықтарды қайта жаңғырту, олардың үстемдігін қайта қамтамасыз ету алдында тұр.
Конституциялық реформа бойынша жергілікті жерлердегі биліктің өкілеттіктері арта түседі
Конституциялық реформа бойынша жергілікті жерлердегі биліктің өкілеттіктері арта түседі. 5 маусымда өтетін референдум олар үшін тағдыршешті кезең болмақ.
Облыс әкімдерін тағайындау кезінде мәслихаттар депутаттарының рөлі күшейеді, олардың таңдау құқығы артады. Президент облыс аумағында орналасқан мәслихаттар депутаттарының және республикалық маңызы бар қалалар, елорда мәслихаттары депутаттарының келісімін алу үшін балама негізде әкім лауазымына кемінде екі кандидатураны енгізеді.
Референдумға шығарылатын конституциялық реформа халықтың азаматтық, саяси, құқықтық сана-сезімінің көтерілуіне ықпал етеді
Облыстық мәслихаттардың депутаттарының 50 пайызын халық өзі тікелей сайлайтын болады. Алд аудандық, қалалық мәслихаттардың депутаттарының барлығын да халықтың өзі сайлайтын болады, бұл ретте өз сенімін ақтамаған депутатты халық кері қайтарып ала алады.
Мәслихаттарға жергілікті жерлерде шешімдер қабылдау кезінде көбірек дербестік беріледі, олардың рөлі күше
Кез келген қоғамдағы өзгерістердің конституциялық негізі болмаса, ол өзгерістердің тиімді жүзеге асуы мүмкін емес
Кез келген қоғамдағы өзгерістердің конституциялық негізі болмаса, ол өзгерістердің тиімді жүзеге асуы мүмкін емес. Сондықтан ел Президенті Конституцияға енгізілетін түзетулерді халықтың дауыс беруіне шығару туралы шешім қабылдады.
Парламенттің қос палатасы тепе-теңдік жүйесі бойынша жұмыс істейтін болады. Шұғыл жағдайда шұғыл заң қабылданады. Яғни, Парламент өз Палаталарының бірлескен отырысында халықтың өмірі мен денсаулығына, конституциялық құрылысқа, қоғамдық тәртіпті сақтауға, елдің экономикалық қауіпсіздігіне қатер төндіретін жағдайларға жедел ден қою мақсатында Үкімет енгізген заң жобасын дереу қарауға міндетті болады. Бұл ретте, Парламенттің қарауы кезеңінде Үкімет өзінің жауапкершілігімен заңды күші бар актіні қабылдай алады.
Референдумға шығарылатын өзекті өзгерістер халықтың азаматтық жауапкершілігіне, саяси белсенділігіне байланысты, яғни саяси реформалар сонда ғана жүзеге асады.
Осы өзгерістер нәтижесінде Парламент Мәжілісі заң шығаратын органға айналады. Ал сол заңды шығаратын Мәжіліске сайланатын депутаттардың 30 пайызын халықтың өзі сайлайтын болады. Сайланған депутат халықтың мүддесін көздемейтін болса, халықтың оны кері қайтаруға мүмкіндігі бар. Бұл – мажоритарлық сайлау. Конституцияға енгізілетін жаңа нормаларда осы тетік қарастырылған. Мажоритарлық сайлау жүйесі бойынша сайлау туралы заңнамаға сай келетін кез келген азамат өзін-өзі ұсына алады және оның қандай да бір партияның мүшесі болуы міндетті емес.
2022 жылғы 05 маусымдағы Республикалық Референдум туралы АҚПАРАТ
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Ата Заңға енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар жобасы бойынша биылғы 5 маусымда республикалық референдум өткізу туралы Жарлыққа қол қойды.
Конституциялық реформа – Президенттің наурыз айындағы Қазақстан халқына Жолдауында айтылған саяси реформалар бағдарламасын жүзеге асыру үшін қолға алынған маңызды іс-шара.
Референдумда дауыс беретін қазақстандықтар нені білуі керек
НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – 5 маусымдағы республикалық референдумға әрбір қазақстандық Конституцияға ұсынылып отырған негізгі өзгерістерден хабардар болып баруы керек. Бұл – заңгер Думан Базарбектің отандастарына берер кеңесі. ҚазАқпарат сарапшының республикалық референдумға шығарылатын заңнама өзгерістері туралы сараптамасын ұсынады. 5 маусымда елде жалпыхалықтық референдум өтеді. Бұл шараның жөні бөлек, жосығы ерек болғалы тұр. Конституцияның үштен бір бөлігі өзгеруі мүмкін. Ол үшін мұқым жұрт жұдырықтай жұмылуға тиіс. Осыған дейін Ата Заңның төрт рет өзгергенін білеміз. Бірақ бұған дейінгі өзгерістердің бәрі Парламент шешімі бойынша қабылданған еді. Енді халықтың еркіне беріліп отыр.
Конституциялық реформа. Қай бап қалай өзгереді. 56-бап
Нұр-Сұлтан, BAQ.KZ тілшісі. 56-бап негізінен Парламент мәжілісінің ерекше қарауына жататын міндеттерге негізделген.
2 тармақ, 4 тармақшадан тұратын бұл бап 2007 жылы толықтай жаңа редакцияда жазылған болатын. Иә, әдеттегідей бұл өзгертуді де қарапайым халық емес, Парламент палаталары өз еркімен өзгерткен еді. Ал осы жолы жаңа жоба бойынша 56-баптың 1-тармағының екі тармақшасы өзгеріске ұсынылды. Өзгерісті референдум арқылы халық өзі жасайды.
Әлеуметтік сауалнама: қазақстандықтардың 72%-дан астамы референдум өткізу идеясын қолдайды
Соңғы күндері сарапшылар өткізген әлеуметтік сауалнамалар конституциялық түзетулер бойынша референдум идеясын қазақстандықтардың қолдауы артқанын көрсетеді.
5 маусымда Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар қабылдау мәселесі бойынша республикалық референдум өтеді. Қолданыстағы негізгі заңға енгізілетін өзгерістер қолданыстағы 31 бапқа түзетулерді және Конституцияны екі жаңа баппен толықтыруды қамтиды және қолданыстағы саяси модельді түбегейлі өзгертуге бағытталған.
Қазақстан азаматтары референдумға шетелден де қатыса алады - СІМ
НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат - Қазақстан азаматтары ҚР Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі референдумға шетелден де қатыса алады. Бұл туралы ҚР сыртқы істер министрлігінің баспасөз қызметі мәлім етті, деп хабарлайды ҚазАқпарат.
«ҚР Президентінің биылңы 5 мамырдағы №888 Жарлығына сәйкес 5 маусымда Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша жалпыұлттық референдум өтеді.